ارزیابی تحمل به یخ زدگی ژنوتیپ های نخود <span dir=ltr>(<i>cicer arietinum</i> l.)</span> در شرایط کنترل شده

نویسندگان

احمد نظامی

a. nezami عبدالرضا باقری

a. bagheri حمید رحیمیان

h. rahimian محمد کافی

m. kafi مهدی نصیری محل

چکیده

این آزمایش با هدف بررسی امکان ارزیابی تحمل به یخ زدگی گیاه نخود در شرایط کنترل شده با استفاده از دو ژنوتیپ متحمل به سرما (mcc426 و mcc252) و یک ژنوتیپ حساس به سرما (mcc505) اجرا شد. ترکیب ژنوتیپ و خوسرمایی (خوسرمایی و عدم خوسرمایی) در پلات اصلی و درجه حرارت های صفر، 4- ، 8- ، 12- ، 16- و 20- درجه سانتی گراد به عنوان پلات فرعی در نظر گرفته شدند. از نظر درصد بقای پس از اعمال تیمارهای یخ زدگی تفاوت بین ژنوتیپ ها معنی دار بود (05/0 ≥ p). بر اساس میانگین داده های حاصل از اثرات خوسرمایی و دماهای یخ زدگی، درصد بقای ژنوتیپ های mcc426 و mcc252 به ترتیب 41 و 32 درصد بیشتر از ژنوتیپ mcc505 بود. دمای کشنده برای 50 درصد گیاهان (lt50) و دمایی که سبب 50 درصد کاهش در وزن خشک گیاه شد (dmt50) در ژنوتیپ mcc426 به ترتیب 8/10- و 4/8- درجه سانتی گراد و پایین تر از ژنوتیپ حساس (mcc505) بود. با افزایش شدت یخ زدگی رشد گیاه در دوره بازیافت شدیدا کاهش یافت، به نحوی که در دمای ⁰c -12وزن خشک گیاه و ارتفاع ساقه نسبت به تیمار صفر درجه سانتی گراد به ترتیب 63 و66 درصد کاهش یافت. بیشترین خسارت یخ زدگی در ژنوتیپ حساس به سرما (505 mcc) مشاهده شد به صورتی که تیمار دمایی  ⁰c -12 سبب کاهش وزن خشک گیاه و ارتفاع این ژنوتیپ به میزان حدود 90 درصد شد، در حالی که در این تیمار دمایی در ژنوتیپ mcc426 وزن خشک و ارتفاع گیاه به ترتیب 55 و 49 درصد و در ژنوتیپ mcc252 به ترتیب 60 و 54 درصد کاهش یافت. به نظر می رسد که استفاده از شرایط کنترل شده در تخمین lt50 و dmt50 برای ارزیابی تحمل به یخ زدگی در ژرم پلاسم نخود امکان پذیر است و در برنامه های اصلاحی از این روش می توان برای به گزینی لاین ها استفاده کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی تحمل به یخ زدگی ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط کنترل شده

The present experiment was aimed to evaluate the freezing tolerance of two cold tolerant (MCC426 and MCC252) and a cold susceptible (MCC505) chickpea genotypes. The study was carried out in a split-plot factorial design with three replications. Factorial arrangement of genotype and acclimation (acclimation and non acclimation) were imposed as main plot and temperatures (0, -4, -8, -12, 16, -20º...

متن کامل

ارزیابی تحمل به یخ زدگی ژنوتیپ‌های نخود (Cicer arietinum L.) در شرایط کنترل شده

The present experiment was aimed to evaluate the freezing tolerance of two cold tolerant (MCC426 and MCC252) and a cold susceptible (MCC505) chickpea genotypes. The study was carried out in a split-plot factorial design with three replications. Factorial arrangement of genotype and acclimation (acclimation and non acclimation) were imposed as main plot and temperatures (0, -4, -8, -12, 16, -20º...

متن کامل

تحمل به یخ زدگی گونه های علف چمنی تحت شرایط کنترل شده

سابقه و هدف: تنش سرما یکی از مهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد علف‌های چمنی در مناطق معتدله است. تحمل به تنش سرما بین گونه‌ها و جنس‌های مختلف گیاهی و مناطق مختلف، متفاوت است. علف‌های چمنی به دلیل کاربرد گسترده در زیباسازی فضاهای سبز، تغذیه دام‌ها و کنترل فرسایش، از اهمیت زیادی برخوردارند. بین گونه‌های مختلف علف‌های چمنی نیز تفاوت زیادی از نظر تحمل به سرما مشاهده شده است. پژوهشگران از صفت‌های معتدد...

متن کامل

ارزیابی تحمل به تنش یخ زدگی گیاه پوششی فیلا (Phyla lanceolata) تحت تاثیر برخی مالچ‌های آلی در شرایط کنترل شده

به منظور بررسی اثر تنش یخ زدگی در گیاه پوششی فیلا، تحت تاثیر برخی مالچ‌های آلی، این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. پنج سطح دمای یخ زدگی (0، 5-، 10-، 15- و 20- درجه سانتیگراد) و سه نوع مالچ (دامی، سوزنی برگ و سبوس) تیمارهای این آزمایش بودند. جهت ارزیابی تحمل به دماهای یخ زدگی صفاتی چون درصد نشت الکترولیت‌ها، مقد...

متن کامل

ارزیابی تحمل به یخ زدگی ارقام جو (Hordeum vulgar L.) در مرحله گیاهچه‌ای تحت شرایط کنترل شده

خطر پذیری آب و هوائی از جمله عواملی است که همواره در میزان تولید غلات در بسیاری از مناطق موثر بوده است. به منظور بررسی تحمل به یخ‌زدگی ارقام جو در شرایط کنترل شده، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی و به صورت آزمایش فاکتوریل با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجراء در آمد. ترکیب 5 رقم جو ماکوئی، کارون×کویر، لخت، ریحان و والفجر به همراه 6 تیمار دمائی (0، 4-، ...

متن کامل

ارزیابی تحمل به یخ زدگی ارقام چغندرقند (beta vulgaris l.) در شرایط کنترل شده

به منظور بررسی تحمل به یخ­زدگی ارقام چغندرقند در شرایط کنترل شده، پژوهشی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این مطالعه هشت رقم چغندرقند (beta vulgaris l.) به نام های رسول، شیرین، ic و7233 (ارقام داخلی)، افشاری، پائولینا، ریزوفورت و لاتیتیا (ارقام خارجی) در معرض هشت دمای یخ زدگی (شامل صفر،  2-، 4- ، 6- ، 8- ، 10- ، 12- ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تولید محصولات زراعی و باغی

جلد ۱۰، شماره ۴، صفحات ۲۵۷-۲۶۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023